2020 yılını bitirdik, 2021 yılının ilk ayındayız. Her sene olduğu gibi kendi içimizde kutlamalar yaptık, yılın son saatlerini ve yeni yılın ilk saatlerini sevdiklerimizle geçirdik. Peki her sene Türklerin Noel geleneklerini kullanarak kutladıkları yılbaşının Türk Mitolojisinde yeri nedir…
Nardugan nedir hiç duydunuz mu? Eski Türkçe’de nar kelimesi güneş, dugan ise doğan anlamına gelmektedir. Yani Nardugan doğan güneş demektir. 21 Aralık akşamından itibaren günler uzar, geceler kısalır. Bu yüzden eski Türklere göre 22 Aralık yeni yılın ilk günü olarak kabul edilmekteydi. Bu yüzden bir inanış ortaya çıkmıştır. Bu inanış göre Güneş ve Gece devamlı kavga eder, kavgaları 21 Aralık‘ta Güneş‘in Gece’yi yenmesiyle sonuçlanır ve sonraki ilk dolunay gecesi de yeni yılın başlangıcı olarak kabul edilirdi.
Başka bir gelenekte ağaç süsleme geleneğidir. Bilinenin aksine çam ağacı süsleme geleneği Hristiyanlık’tan değil İslamiyet Öncesi Asya Türklerinden gelmektedir. Fakat o zamanlarda Asya Türkleri çam ağacı yerine hayat ağacı ve ölümsüzlüğün sembolü olarak bilinen Akçam ağaçlarını süslerlerdi. Bu ağaçların etrafında geleneksel oyunlar oynanır, şarkılar söylenir ,eğlenceler düzenlenirmiş.
Türk Mitolojisinde göre güneş ve ay tanrı Ülgen’in[1] emrindeymiş. Ay yılı esasına göre 25 Aralık tarihinde gündüz geceyi yenermiş ve insanlar Ülgen’e teşekkür edermiş. Yani aslında insanlar yeni yılı değil aydınlığın karanlığı yenmesini kutluyorlarmış.
25 Aralık’ta dualarının ve dileklerinin kabul edilmesi için Ülgen’in çok sevdiği Akçam ağaçlarını kurdeleler ile süsler ve ağacın altına hediyeler bırakırlarmış.
Akçam ağaçları da kış mevsiminde de yapraklarını dökmediği için ve her daim yeşil kaldığı için halk arasında hayat ağacı ismine sahipti.
Aynı zamanda insan ırkının türediği ağaç olduğu için kutsal kabul ediliyordu.
Son olarak bazı kaynaklara göre Ülgen kırmızı bir kaftan giydiği için Noel Baba figürünün Türk Mitolojisinden geldiği düşünülmektedir.
[1] Kayra Han’ın oğludur. Altın Dağ’da, altın kapısı olan altın bir sarayda yaşar. Altın bir taht üzerinde oturur. Kayra Han’dan sonra ikinci derecede öneme sahiptir. Gök cisimlerini yönetir. Göksel ve meteorolojik olayların ilk kaynağıdır. Biri ak, diğeri kara iki taşla gelerek insanlara ateş yakmayı öğretmiştir.
